Bijna zomer, het schooljaar loopt ten einde. Voor de grade 12-leerlingen zijn het spannende weken. Op 6 juli worden de resultaten van de IB-examens bekendgemaakt.
Omdat de Papers van mei 2023 komend schooljaar aan veel scholen als Mock of EOY test zullen worden gebruikt, kan ik ze in deze blog niet inhoudelijk bespreken. Ik kan hier wel opmerken dat ik de examens (van zowel LangLit als Literature) uitstekend vond. Met een paar kanttekeningen erbij.
In het Paper 1 van Language and literature wordt de afgelopen jaren veelvuldig gebruik gemaakt van teksten die afbeeldingen bevatten. Sinds 2018 zijn de IB-examens in kleur; hierdoor komen visuele elementen beter tot hun recht. Ook in deze examensessie dienden de kandidaten weer oog te hebben voor de wisselwerking tussen tekst en beeld. Het was ongetwijfeld iets waarop ze zich hadden voorbereid. De analyse van visuele middelen zal voor veel docenten een vast onderdeel zijn van hun lessen.
Het Paper 1 van Literature vond ik lastiger. Ik ga er zelf ook voor zitten, net als de leerlingen. OK, ik weet hoe ik een literaire analyse moet schrijven, dat is het punt niet. Maar ik vind 75 minuten érg kort… Het examen van 2023 bevat twee verrassende teksten die een eigen analytische aanpak verlangen. Een examentijd van 75 minuten biedt weinig ruimte voor het afwegen van ideeën, het inventariseren van de literaire middelen en het nagaan van de effecten van de authorial choices voor de thematiek.
En dan Paper 2. Voor het eerst sinds 2019! (Want in 2020 vielen de IB-examens uit; in 2021 en 2022 was dit onderdeel geschrapt.) Het was daarom het eerste Paper 2 volgens het nieuwe curriculum. Ik was blij met dit Paper – en mijn leerlingen ook. De vier vragen werden bondig en helder geformuleerd. Ik denk dat het portfolio een goede basis biedt voor het schrijven van zo’n vergelijkend essay.
Een kleinigheidje, maar iets wat me wel stoort: de formulering van de opdrachten. In de Paper 1’s luidt de opdracht: ‘Schrijf een begeleidende analyse van één van de volgende teksten.’ Maar wat is dat in hemelsnaam, een begeleidende analyse? De Engelstalige IB guide spreekt van een guided analysis, dát zal zijn bedoeld (‘guided’ verwijst naar de richtvraag). ‘Begeleidende’ lijkt een knullige vertaling. Ook bij Paper 2 was de formulering geen stijlbloempje: ‘Vergelijk en contrasteer twee van de werken die je hebt bestudeerd.’ Hier klinkt het Engelse compare and contrast in door. Maar ‘teksten contrasteren’ is geen Nederlands, toch? Je kunt op zoek naar overeenkomsten en verschillen, dat wel. Ik vind de ongelukkig of foutief geformuleerde instructies storend. In het IB-programma train je de leerling om zorgvuldig en kritisch om te gaan met taal. Het ergert me dat het IB zelf niet de moeite neemt om de opdracht nauwkeurig te formuleren en een instructie in kreupel Nederengels boven het examen zet. Dat moet toch beter kunnen!
Tot slot iets anders. Op de valreep bereikt deze blog een mijlpaal. Misschien heeft u niet meegeteld, maar deze blog is precies de honderdste. Dinsdag 26 februari 2019 verscheen blog 1. Vandaag, woensdag 21 juni 2023, blog 100. Tijd voor een klein retrospectief. Hoe is het de blog zoal vergaan?
Die allereerste blog verscheen op de website van een splinternieuwe organisatie. VORM Tutoring was juist opgericht en met die eerste blogs beoogde ik meerdere doelen. Ik wilde VORM profileren als organisatie van kwalitatief hoogstaand IB-onderwijs. En ik wilde iets opzetten wat er nog niet was: een Kenniscentrum. Een laagdrempelig aanspreekpunt dat docenten (gratis) advies of ondersteuning biedt.
Het bereik van de eerste blogs was heel bescheiden. Een handvol lezers, meer niet. Maar het groeide, en ook het Kenniscentrum werd steeds vaker gevonden. De afgelopen paar jaar heb ik enkele tientallen docenten kunnen ondersteunen. Het levert me interessante gesprekken op waar ik zelf ook van leer, nog altijd. En het koppelt terug naar de lessen. Voor de leerlingenbegeleiding is VORM aangesloten bij Stichting INIO. We begeleiden steeds meer IB-leerlingen en bedenken telkens weer nieuwe initiatieven voor nóg mooier onderwijs.
Wist u dat vrijwel alle blogs (ook deze) geschreven zijn in een Weens Kaffeehaus? Het is een rustmomentje: ik bestel een kop koffie, klap mijn laptop open en begin te tikken. Na de zomer is de blog weer terug. Op naar de 200! Ondertussen wens ik alle lezers een mooie, ontspannende zomer toe!
